Combineren met vaste planten in de border

Vaste planten staan momenteel volop in de belangstelling. Deze groep planten heeft dan ook vele positieve eigenschappen waar we zeker gebruik van moeten maken. De keuze aan vaste planten is de laatste jaren flink veranderd en uitgebreid. 

Vaste planten kunnen een belangrijke rol spelen in allerlei tuinstijlen. Bij een klassieke border zijn eigenschappen zoals kleur en hoogte belangrijker dan bij een ‘natuurlijk’ ontwerp.

TIP: Gebruik een aantal dezelfde planten met een duidelijke structuur en verdeel deze over uw border. Weef hier vervolgens planten tussendoor met een verschillende bloeiwijze en bladvorm. Vul de gaten op met éénjarige planten en bollen.

Vaste planten hebben vaak vanaf het tweede jaar meer bloei. Het combineren met éénjarigen en bijvoorbeeld (verwilderings-) bollen kan er voor zorgen dat er in het eerste jaar al veel bloei is. Op den duur zullen de vaste planten groter worden waardoor er minder of geen plek is voor éénjarige planten.  De vroege bloeiers zoals tulpen zorgen voor extra kleur in het voorjaar, als de vaste planten nog maar net boven de grond komen. Zomerbloeiende bollen, zoals de sieruien, verdienen zeker ook een plekje in de beplanting. Daarnaast zijn heesters prima toe te passen. Rijke bloeiers zoals de bruidsbloem (Deutzia) en natuurlijk rozen zullen veel kleureffect geven.

• Kijk hier voor meer informatie over verwilderingsbollen en knollen.
• Kijk hier voor meer informatie over zomerbollen.

TIP: Een goede beplanting moet genoeg variatie in vormen hebben om er ook op een zwart-wit foto interessant uit te zien! 

 De Bloeiwijze.

Een goede beplanting bestaat uit een combinatie van verschillende vormen van de bloeiwijze. en het blad.  Wanneer al de bloemen dezelfde vorm zouden hebben wordt het al gauw saai. Platte schermbloemen contrasteren beter met aarvormige bloemen dan met andere schermbloemen. Zet bijvoorbeeld lichtgeel duizendblad met platte bloemschermen naast kattenkruid en ridderspoor met violette aarvormige bloemen. Door een aantal soorten, combinaties en kleuren regelmatig te herhalen ontstaat er een geheel.

Een beknopt overzicht van de bloeiwijze met daarbij enkele voorbeelden:

Aren bestaan uit een stengel vol met kleine bloemen. Hoe dichter de bloemetjes bij elkaar zitten des te mooier is de vorm.Voorbeelden van dit soort planten zijn:

• Digitalis parviflora
• Veronicastrum virginicum
• Salvia pratensis
• Baptisia lactea
• Agastache foeniculum
• Cimicifuga simplex

Pluimen zijn zacht van vorm en bestaan uit ontelbare bloemetjes. Pluimen zijn bewegelijk in de wind. Voorbeelden van pluimplanten zijn:

• Solidago ‘Goldenmosa’
• Rodgersia
• Persicaria polymorpha
• Calamagrostis brachytricha
• Talictrum lucidum
• Aralia californica

Knopen en bollen bestaan uit dicht op elkaar zittende bloemetjes. In de zomer zijn het echte opvallende kleurpunten in de beplanting. Voorbeelden hiervan zijn:

• Phlomis tuberosa
• Eryngium giganteum
• Astrantia major ‘Roma’
• Echinops ritro
• Sanguisorba officinalis
• Monarda ‘Squaw’

Schermen hebben een parapluvormige bloeiwijze, veel wilde planten bloeien op deze wijze.  Bij tuinen in de natuurstijl kunnen zij zorgen voor het ‘natuurlijke effect’. Voorbeelden hiervan zijn:

• Angelica gigas
• Sedum spectabile
• Molopospermum peloponnesiacum
• Achillea ‘Terracotta’

Filters zijn vaak transparante planten. Zij vormen een prachtig perspectief  wanneer u doorheen kijkt naar de planten die er achter staan. Vaak zijn dit schermen of grassen. Bijvoorbeeld:

• Miscanthus sinensis
• Sanguisorba tenuifolia/officinalis
•  Molina caerulea

Bekijk hier een bericht over het ontwerpen van een natuurlijke tuin.

Sierwaarde van blad.

Bedenk dat een plant altijd maar een bepaalde tijd in bloei staat. Bij de een is de bloei langer dan de ander maar de periode dat hij niet bloeit is altijd langer. In deze periode is het de textuur van het blad wat het uiterlijk van de plant bepaald. Zorg dus voor variatie in bladvormen. Ook de kleur van het blad kan bepalend zijn bij uw keuze.

Blad kan smal zijn zoals bijvoorbeeld bij grassen. Breed en opvallend blad hebben de meeste hosta’s. Rodgersia heeft prachtig rood/bruine bladeren. Heuchera heeft vaak blad wat in verschillende kleuren in elkaar overgaat. Planten die van schaduw of een vochtige plek houden hebben vaak een interessante textuur, denk maar eens aan varens.

• Bekijk een bericht over de Sussex Prairie Garden.
• Bekijk een bericht over het werken met grassen.
• Bekijk een bericht over de top 15 verwilderingsbollen.

TIPS:

• Bij een klassieke border kunt u planten met een fijne textuur het beste voor in de border plaatsen.
• Bij een natuurlijk ontwerp zijn planten met een fijne textuur meestal de hoogste planten.

Aan het werk.

In het geval van een grote border is het handig een vierkantenraster over het ontwerp te tekenen en de verdeling in meters in de tuin over te nemen, bijvoorbeeld met bamboestokjes of lijntjes wit zand. Laat de planten in de potjes zitten en verplaats ze net zo lang tot alles mooi verdeeld is.

Als er bollen in de border komen te staan, is het handig ze ook te verdelen. Het mooiste effect met bollen krijgt u als ze nonchalant over de border verdeeld. Plant nu alles in, waarbij de aarde rond de pollen goed wordt aangedrukt. Maak de wortels van potplanten voor het planten voorzichtig een beetje los.

Nog meer tips:

• Als u graag een kleurige border wilt maken dan is een zonnige plek belangrijk. Veel mooie borderplanten hebben nu eenmaal veel zon nodig om goed te kunnen groeien en bloeien.
• Extra zaken waar u op kunt letten bij de plantenkeuze: winterhardheid, geur, wintersilhouet, vlinderplant, mooie zaaddozen, wintergroen.
• Maak een mix van voorjaarsbloeiers, zomerbloeiers en herfstbloeiers zodat de border drie seizoenen lang kleur heeft.
• Geef uw border een thema, zoals bijvoorbeeld een geurende border, een vlinderborder of een beplanting in een bepaalde kleurencombinatie.
• De juiste plantafstand is belangrijk, elke plant moet zich goed kunnen ontwikkelen. Gemiddeld heeft u 9-16 planten per vierkante meter nodig.
• Maak groepjes van minstens drie of vijf planten voor een mooie volle border en veel kleureffect.