Marianne Greiner: Vogelpret in de Versicolor-tuin

Zolang ik me kan herinneren, zie ik ze al vliegen.

Als kind is mij door mijn vader al op jonge leeftijd het verschil bijgebracht tussen kool- en pimpelmees, tussen huis- en ringmus, tussen merel en spreeuw. Vogeltjes voeren deden we toen nog door oud brood in piepkleine stukjes te scheuren. Thuis hadden we zo’n voerplank op berken-stammen-poten, die we anno nu weer als ‘helemaal retro zouden bestempelen.’

Toen ik op mijn 24^e met mijn partner ons huis met grote tuin tussen de weilanden had gekocht, kon ik mijn geluk niet op. Behalve tuinplezier kwam daar vanaf het begin ook zoveel nieuwe vogelpret bij! Mijn kennis – die tot nu toe beperkt was gebleven tot de meest bekende tuinvogels – groeide enorm dankzij alle weidevogels die in ons ‘geleende landschap’ voorbij vlogen, liepen en zwommen. Bergeend en waterhoen, lepelaar en sperwer, wulp en smient… ik sloot ze allen in mijn hart. Bij mij begint vanaf dat moment het voorjaar pas echt, als ik de grutto opgetogen en eindeloos herhalend zijn eigen naam hoor roepen. Het is helemaal zomer als de huis- en boerenzwaluwen weer in duikvlucht over de tuin scheren en als ik ergens in de verte een koekoek hoor, kan ik mijn geluk niet op.

Vogels zijn onmisbaar in elke tuin, groot of klein. Ze brengen leven; de kleine winterkoning die als een muisje laag bij de grond weg schiet, de dappere roodborst die achter je aan hopt als je een stukje grond hebt omgespit, zwermen spreeuwen die in de nazomer onze vlierbessen komen plunderen… Ik houd ervan! Ze brengen bovendien heel veel luisterplezier.

Ik vind het heerlijk om in de zomer veel te vroeg wakker worden van het ochtendlied van de merel en de heggemus. Sinds ik de app ‘Tjilp’ op mijn mobiel heb staan, leer ik bovendien steeds meer vogels aan hun zang of roep te herkennen. De waarheid gebiedt mij te bekennen, dat ik daarmee een winterkoning met territoriumdrift ook weleens heb zitten plagen. Hij vloog me bijna aan toen ik mijn mobiel zijn roep liet nadoen. Sorry !

Ergens eind oktober zetten we meestal weer een grote vogelvoer-zuil neer, uiteraard goed zichtbaar vanuit de ramen, zodat we volop kunnen meegenieten van alle gasten die een zaadje komen mee snoepen. Grote groepen ringmussen zitten druk kwetterend in de sierpeer en laten zich niet wegjagen door de even fanatieke groenlingen en vinken. De roodborst en heggemus scharrelen liever op de grond de gevallen zaadjes op.

Er zijn leveranciers die vogelvoer zonder schil aanbieden, waardoor ‘gemorst’ zaad in het voorjaar niet leidt tot borders vol onkruid. Door het voeren in koude tijden en in het vroege voorjaar help je heel wat vogels de winter door en gaan ze sterk het broedseizoen in. Je wordt beloond met vrolijk gekwetter en kunt je erover verbazen wat er op koude dagen allemaal voorbij komt in je tuin. In koudere winters werd ik regelmatig verrast door de bonte specht die op bezoek kwam, of zat een meneer fazant gezellig mee te snacken.

Vogels maak je blij met bomen; zelfs al je tuin heel klein is, is ten minste één kleine boom altijd een goed idee! Een boom wordt gebruikt als uitzichtplek (veiligheid), verzamelplek, er kan een nest in gebouwd worden en de boom kan ook nog voedsel bieden (b.v. bessen of fruit).

Daarnaast zijn vogels natuurlijk gebaat bij beschutting in de vorm van hagen. Dat kunnen strak gesnoeide heggen zijn of losse heesters. Takkenwallen van gestapeld snoeihout brengen ook broedgelegenheid en insecteneters peuteren er vrolijk tussen de takjes, op zoek naar torretjes en spinnen. Heb je alleen ruimte voor een schutting, beplant die dan geheel met b.v. klimop en laat daar weer bloeiende klimplanten doorheen weven.

Bij ons in de Versicolor-tuin broedde enkele jaren geleden een wilde eend op het dak van een schuurtje dat geheel overgroeid was geraakt met klimop en wingerd. Prachtige plek, veilig uit het zicht. Het was wel een spektakel op de dag dat de jonge eenden pulletjes het nest moesten verlaten… moeder aanmoedigend kwakend op de grond. Eén voor éen sprongen de gele donsballetjes van het ruim 2 meter hoge dak, stuiterden even op en neer op de klei en waggelden daarna ongedeerd achter moeder eend aan.

Respect… doe dat maar eens na, als mensen-baby!